Nawożenie mineralne

Nawożenie mineralne stosujemy, jako uzupełnienie nawożenia organicznego, a przy jego braku jako nawożenie kompletne. W tym drugim wypadku stosujemy mieszanki ogrodnicze, które zawierają również mikronawozy. Aby wiedzieć, jakich dawek nawozów należy użyć, trzeba poznać wymagania poszczególnych roślin i orientować się w zasobności gleby. Dobrze więc co jakiś czas sprawdzić zawartość składników odżywczych, robiąc bada­nia w stacjach chemiczno-rolniczych. Nawożenie mineralne gleby należy zacząć od wapnowania, które ma na celu: regulację odczynu gleby przez usunięcie nadmiaru kwaso­wości, poprawę fizycznych, chemicznych i biologicznych właści­wości ziemi; poprawę stanu odżywienia roślin wapniem, ale i innymi składnikami mineralnymi; przyśpieszenie rozkładu nawozów zielonych oraz większości nawozów organicznych; poprawienie warunków rozwoju pożytecznych drobnoustro­jów glebowych. Wapń występuje w nawozach w formie tlenku albo węglanu. Nawozy zawierające tlenek wapnia działają szybko. Wolniej działają nawozy zawierające wapń w postaci węglanowej. Wybór i dawki nawozu wapniowego zależą od rodzaju gleby i jej odczynu, gatunku roślin i często od kosztów transportu na­wozu. Na gleby ciężkie zalecane są nawozy zawierające tlenek wapnia, na gleby lekkie — węglan wapnia. Wapno tlenkowe mo­żemy stosować tylko na jesieni, a węglanowe — i na jesieni, i na wiosnę. Dawki węglanu wapnia wynoszą 1—1,5 kg na 10 m2, a tlenku wapnia 0,6—1 kg. Przewapnowanie jest niekorzystne, gdyż tworzą się wówczas nieprzyswajalne związki fosforu, boru, żelaza i manganu. Do roślin wrażliwych na świeżo zwapnowaną glebę należą: fasola, dynia, marchew, pietruszka, seler, groch, ogórek i pomidor oraz warzywa cebulowe. Chcąc ustalić wysokość dawki wapna, musimy znać stopień za­kwaszenia (pH) gleby, co najłatwiej określić kwasomierzem polo­wym. Można go nabyć w sklepach ogrodniczych razem z dokładną instrukcją stosowania. Dla większości roślin warzywnych najbar­dziej odpowiedni odczyn gleby to pH 6,2—6,8. Gleby słabe, piaszczyste wapnujemy częściej małymi dawkami (1 kg na 10 m2); pH powinno utrzymać się w granicach 6,3. Gleby moc­niejsze wapnujemy większymi dawkami (2 kg na 10 m2); pH może być ok. 7,0. Nawozy wapniowe wysiewamy równomiernie na całej po­wierzchni działki lub tylko na jej części. Najlepiej dokonywać tego jesienią. Po wysiewie należy nawóz dobrze wymieszać z glebą przy kopaniu. Sadzić czy siać możemy dopiero po upły­wie 2—3 tygodni. Jeżeli wapnujemy pole w tym samym roku; w którym przykopujemy obornik, to najpierw rozrzucamy wapno i płytko mieszamy je z ziemią, następnie rozrzucamy obornik i przykopujemy go. Trzeba pamiętać, że nie wolno mieszać z wapnem saletry amonowej i superfosfatu. Bardzo dobrym nawozem wapniowym są popioły węgla bru­natnego, zawierające też dużo magnezu i cały komplet mikro­elementów. Można je nabyć w elektrowniach w Pątnowie i Ada­mowie i stosować w tych samych dawkach co wapno węglanowe. Do nawożenia mineralnego działek stosujemy zasadniczo mie­szanki ogrodnicze, wygodne i chroniące glebę przed brakiem pojedynczych składników. Niektóre z nich trzeba uzupełniać jednak nawozami jednoskładnikowymi. W związku z tym po­winniśmy mieć w zapasie: saletrę amonową, superfosfat potrójny i siarczan potasu. Przy braku tego ostatniego stosujemy sól po­tasową, ale wtedy przykopujemy ją zawsze jesienią, dając nieco większe dawki, ze względu na możliwość wypłukania potasu przez opady. Zawartość tego składnika w jednym i drugim na­wozie jest zbliżona. Saletrę amonową używamy do dokarmiania roślin w okresie wegetacji, wówczas gdy warzywa nie były zasilone krowieńcem. Stosujemy ją dwukrotnie: raz — w tydzień po przyjęciu się ro­ślin i drugi raz"— po upływie 3—4 tygodni, biorąc dawkę 10 dag na 10 m2. Nawóz sypiemy ostrożnie dookoła roślin i mieszamy z ziemią. Nawozy mieszane i uzupełniające dawki nawozów azotowych i potasowych stosujemy na wiosnę. Nawozem fosforowym możemy nawozić glebę albo na jesieni przed przekopaniem działki, albo na wiosnę. Fosforem możemy nawieść glebę „na zapas", tzn. raz na 3—4 lata, zwiększając oczywiście dawkę. Wysokość dawki nawozów mineralnych zależy od stosowanego nawożenia organicznego. Na ogół przy dawce obornika 30—40 kg na 10 m* raz na 2—3 lata — dajemy od 0,3 do 1,0 kg mieszanek ogrodniczych (tabela 3). Nie należy się obawiać nawozów mineralnych. Są one po­trzebne, jako uzupełnienie nawożenia organicznego i prawidłowo stosowane nie zmieniają jakości plonu. Trzeba tylko pamiętać 0 dawkach i terminach — szczególnie przy dokarmianiu roślin, oraz co bardzo ważne, o dokładnym wymieszaniu nawozów z jak najgłębszą warstwą uprawną gleby. Pamiętajmy też, że ziemie mocniejsze, bardziej próchnicze, częściej nawożone organicznie, możemy nawozić większymi dawkami nawozów mineralnych, a słabsze, mniej próchnicze — mniejszymi dawkami. Na zie­miach piaszczystych stosujemy mniejsze dawki, częściej dokar­miając rośliny. Dokarmianie należy zawsze koniecznie zakończyć przed połową wegetacji. Przedawkowując nawozy mineralne możemy spowodować zbytnie zasolenie gleby, czyli zbyt dużą koncentrację soli, która jest bardzo szkodliwa dla roślin. Przy bardzo mokrym lecie lub intensywnym podlewaniu zwiększamy nieco dawki nawozów, szczególnie azotowych. Trzeba też pamiętać, że nawożenie mine­ralne musi dostarczać roślinom składników mineralnych w odpo­wiednim stosunku. Jednostronne nawożenie azotem powoduje nadmierny wzrost części wegetatywnych, przedłużenie wegetacji 1 podatność na choroby.

29.12.2010. 14:16